जेव्हा आपण आभाळाकडे बघतो तेव्हा ढगांचे आकार आपल्या नजरेला पाहतात. घोड्याच्या शेपटाच्या आकाराचे ढग, डीप फ्रीजमध्ये साठलेला रवाळ बर्फ, दूध सांडल्यावर तयार होणारा आकार… असे आणखी काही प्रकार. आता हे ढग पाहिले की संशयास्पद ती 'आता पावसाची बसेल का? कदाचित पाऊस सुरू हो मी ऑफिसला घेऊ शकेन.' 'आज ढगाळ वातावरण, मी शेतात जावं का?' 'आभाळ आता थोडं मोकळं असं वाटतं' अशा अनेक शंका असतात. ढग नेमके तयार कसे? हवा बाष्पाने (पाणी वाफ) भरलेली असते. जेव्हा तापमान चालते तेव्हा बाष्पातील अणू वजनाने हलके वरवर जातात. तेज जससे उंचावर जाते, असे वाटते. साठलेलं पाणी मग स्थायूत रूपांतरित शांत. अर्थात त्याचा बर्फ होतो. हे आपले थेंब आपल्याला बर्फाच्या स्फटिकसारखे सामील. हे थेंब परिवार एकत्र ढग तयार.
अशा प्रकारे तयार होत असलेल्या विविध गोष्टींचा परिणाम होतो. त्यांचा, रंग, आकार, वजन किंवा त्यांची विविध श्रेणी वर्गवारी केली जाते. बिट, ढगाचा आकार कसा तयार होतो ? ते लंबाकार का वाढतात? खालील व्हिडिओ ढग, मध्यम स्तर पुढे ढग आणि दलील ढग असंबद्ध वर्गीकरण उच्च जातं.
पंजाब डख वातावरण अंदाज????????
आजचे बाजार अंदाज ????????
ढगांचे स्वरूप
पृथ्वीपासून सुमारे २ वर्ग (निम्न स्तरावर) उंचीवर उंची ढग स्ट्रॅटस ढग बस जातं. नेटवर्क निम्बोस्ट्रॅटस, स्ट्रॅटोक्युम्युलस, स्ट्रॅटा अशी विविध नावे आहेत. पृथ्वी सुमारे 6 वर्ग उंचीवर ढगांना 'अल्टो ढगपासून' बस जातं. हे ढग मध्यम स्तर ढग असतात. स्वर्ग हाय स्ट्रॅटस, अल्टोक्यूम्युलस ढग असतात. तर तिथून १२ वर्ग अंतरावर तयार होणार ढग सिरस ढग ओळखले जातात. सीट सिरस, सिरोक्यूमुलस, सिरोस्ट्रॅटस ढग असतात. त्याचप्रमाणे आकाशातही ढग आरामात. हे टॉवरिंग क्लाउड किंवा क्युम्युलोनिम्बस ढग म्हणून ओळखले जातात.
स्ट्रॅटस ढग
जर ढग बर्फाच्या स्फटिकांसारखे दिसले तर? पृथ्वीपासून 6500 फूट म्हणजे 2 वर्ग उंचीवर असलेले ढग स्ट्रॅटस ढग ओळखले जातात. एस फक्त आपले थेंब असतात. स्ट्रॅटस ढग सामान्यतः रंगाचे असतात. जेव्हा आपण त्यांना पाहतो तेव्हा आपल्याला दिसतो. या ढग गुजरात बारीक बारीक असा रिझिम पाउसो.
अल्टो ढग
पृथ्वी पृथ्वीपासून 6,50 ते 2,000 फूट फूट 2 ते 6 वर्ग अंतरावर हे ढग असतात त्यांना 'अल्टो ढग' म्हणतात. सहाच्या थेंबां बर्फाचे स्फटिक असतात. म्हणजे फ्रीझर उघडल्यावर फटक्यात ठिकठिकाणी आपण जसे आहोत.
सिरस ढग
जगाचे पृथ्वी पृथ्वीपासून 20,000 फुट असलेले सर्व ढग 'सिरस ढग' असतात. हे ढग पृथ्वीपासून साधारणपणे 7 ते 12 वर्ग उंचीच्या अंतरावर असतात. या ढगांमध्ये फक्त बर्फाचे स्फटिक असतात. हे स्फटिक त्यांच्या सभोवताली स्थाने थेंबांना आणि बर्फाच्या इतर स्फटिकांना आकर्षित करतात. आत्ता त्यांचा आकार षटकोनी होत आहे.
क्युम्युलोनिम्बस ढग
उच्च विधी तेव्हा सर्व ढग बरसातात गड्डाट आणि कडकडा सह पाऊस धक्का. हे ढग एका तासात 10 सेंटीमीटर कारण पाऊस. हे शक्तिशाली असे ढग आहेत. हे ढग उभ्या आकाराचे असतात आपल्याला ते आकाशाला स्पर्श करता येत नाही. त्यांना टॉवरिंग क्लाउड्स किंवा क्युम्युलोनिम्बस ढग असंही म्हणतात. । हे ढग गड्डाट, विजांचा कडकडाट, गारपिटीसह बरसात. पाऊस अचानक सुरू होतो आणि 15-20 वर्गाच्या परिघात 2-3 तास घटनातो.
क्युम्युलोनिम्बस ढग हे उभट आकाराचे असतात. ते वातावरणातल्या मुळात तयार मार्ग. याचा अर्थ आपण, गती आणि गती जे बदलते ते मार्ग. साधारणपणे उन्हाळ्यात अशा प्रकारची ढग तयार. या ढग वीज वीजा कडकड होतात आणि विजेचे खांब पडतात. त्यामुळे ढगांना मुले ढग जातं.
कोणत्या ढग उत्तरोत्तर मोठ्या आढळो?
निमसस्ट्रॅटस ढंब पुढील स्तरावरील स्ट्रॅटस ढग आणि मध्यम स्तर अल् ढग एकत्र आले की, हे निंबस स्ट्रॅटस ढग तयार मार्ग. हे ढग पावसात तयार.
ढ पांढऱ्या रंगाचे काचे?
साधारणपणे, ढग सूर्यापासून निघणारे पांढरे किरण शोषून घेतात. मग आपल्याला ढगांचा रंग पांढरा असा. पण पावसात ढगांची जाडी जास्त असते. अनेक सूर्याचे किरण खूप कमी झाले आहेत हे ढग करड्या रंगाचे आहेत. हे निंबस स्ट्रॅटस क्लाउड म्हणून ओळखले जातात. नि स्ट्रॅटस ढग आठवडाभर पाऊस. हे ढग प्रशिक्षण घेतात आणि पुन्हा सक्रियता. अशा पावसाला ऍक्टिव्ह ब्रेक स्पेल रेन्स असं म्हणतात. काहीवेळा अचानक तयार घडामोडी ढग मुसळधार पाऊस त्याला क्यूम्युलोनिम्बस ढग म्हणतात.
ढगांचे वजन का?
'ढग हे कापसासारखे हलके असतात'. अशी व्यवस्था आपल्या कानावर वाक्यात. या तरी ढग हलके असतात त्यांना वजन नसतं असं वाटेल. पण ढग आकाशात तरंगतही त्यांचे वजन. जसं हवेलाही वजन अगदी तसंच. पण, ढग हवेपेक्षा हलके असतात तर हवेत. ढगांना मोझ कसं ? तर त्यांच्या सावल्यांद्वारे. ढगांच्या सावल्या मोजण्यासाठी लेमोन ओडोमीटरचा वापर केला.